Stany zapalne układu moczowego, o ile nie są właściwie leczone, mogą prowadzić do groźnych powikłań. Z tego względu należy dołożyć wszelkich starań, by opanować zakażenie w początkowej fazie. Czasami nie jest to jednak możliwe i dochodzi do zakażenia górnego odcinka dróg moczowych. Dowiedz się, jakie objawy mogą wskazywać na odmiedniczkowe zapalenie nerek i w jaki sposób leczy się tę chorobę.
Zapalenie dróg moczowych – przyczyny
Do najczęstszych przyczyn zapalenia układu moczowego należy infekcja bakteryjna spowodowana przez wniknięcie drobnoustrojów Escherichia coli do cewki moczowej, a następnie drogami moczowymi do pęcherza. Zapalenie pęcherza, czyli dolnego odcinka dróg moczowych, jest dość częstą przypadłością. Statystycznie większe ryzyko zachorowania dotyczy kobiet, z uwagi na budowę anatomiczną kobiecych okolic intymnych – krótsza cewka moczowa i sąsiedztwo odbytu, gdzie występują bakterie E. coli, to sprzyjające okoliczności dla wnikania do dróg moczowych szkodliwych drobnoustrojów, na przykład podczas stosunku seksualnego czy nieprawidłowo wykonywanych czynności higienicznych [1]. W przypadku mężczyzn do zakażenia dolnego odcinka dróg moczowych i zapalenia pęcherza moczowego częściej przyczyniają się choroby takie jak kamica nerkowa, czy łagodny przerost prostaty [1]. Trudności z oddawaniem moczu sprawiają, że zalega on w pęcherzu, co stanowi pożywkę dla szkodliwych bakterii wywołujących stan zapalny.
Zapalenie górnego odcinka układu moczowego
Nieleczone lub niewłaściwie leczone zapalenie pęcherza moczowego może doprowadzić do sytuacji, że bakterie namnażają się w pęcherzu i migrują w górę układu moczowego do miedniczek nerkowych. Może wówczas dojść do zapalenia górnego odcinka układu moczowego, czyli do tzw. odmiedniczkowego zapalenia nerek. Podobnie jak w przypadku zapalenia pęcherza moczowego, odmiedniczkowe zapalenie nerek częściej zdarza się w przypadku kobiet [2]. Szczególnie narażone na nawracające zapalenie pęcherza moczowego (dolnego odcinka dróg moczowych) są panie w wieku okołomenopauzalnym, co ma związek ze zmianą pH okolic intymnych i spadkiem poziomu hormonów [3], stąd większe w ich przypadku ryzyko powikłań w postaci odmiedniczkowego zapalenia nerek. Inne czynniki zwiększające ryzyko rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek to: wady anatomiczne układu moczowego i nerek, niedrożność cewki moczowej, osłabiona odporność, w tym spowodowana przyjmowaniem leków immunosupresyjnych oraz cukrzyca. Należy jednak podkreślić, że każde nieleczone lub niewłaściwie leczone zakażenie układu moczowego może doprowadzić do zapalenia górnego odcinka dróg moczowych, dlatego w żadnym razie nie wolno lekceważyć objawów wskazujących na stan zapalny pęcherza.
Objawy charakterystyczne dla odmiedniczkowego zapalenia nerek
Odmiedniczkowe zapalenie nerek zazwyczaj daje charakterystyczny objaw w postaci bólu w dole pleców po stronie chorej nerki, który nasila się przy lekkim uderzeniu lub wstrząsie (na przykład podskoku). Ból może promieniować do okolic intymnych i pachwiny. Inne możliwe objawy to podwyższona temperatura i złe samopoczucie, ból brzucha i głowy, nudności i wymioty. Jeśli jednocześnie występuje zapalenie pęcherza moczowego, pacjent odczuwa parcie na mocz oraz dyskomfort (ból i pieczenie) podczas mikcji. Symptomy te powinny skłonić do jak najszybszej wizyty u lekarza. Niewłaściwie leczone zapalenie nerek może doprowadzić do powikłań w postaci śródmiąższowego zapalenia nerek, nieodwracalnego uszkodzenia tego narządu, a nawet niewydolności nerek/nerki. Zapalenie nerek jest również jedną z przyczyn sepsy (tzw. urosepsa) [2].
W jaki sposób leczy się zapalenie nerek?
Ostre i przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek leczy się, podając antybiotyki – lek pierwszego wyboru to zazwyczaj cefalosporyna [2]. Dodatkowo wskazane są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Lekarz może zalecić jako uzupełnienie terapii zastosowanie dostępnego bez recepty leku Urosal, który ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwbakteryjne i przeciwgorączkowe i może być stosowany w leczeniu odmiedniczkowego zapalenia nerek. Przy zapaleniu górnego odcinka dróg moczowych wskazany jest odpoczynek przez przynajmniej 7 dni i picie dużej ilości płynów. Można też zastosować okłady termoforem na bolącą okolicę pleców.
Bibliografia:
- Robert Drabczyk, Zapalenie pęcherza i inne zakażenia układu moczowego – objawy, przyczyny, leki i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/51947,zapalenie-pecherza-i-inne-zakazenia-ukladu-moczowego, data dostępu 18.10.2022.
- Tomasz Stompór, Rekomendacje dotyczące leczenia ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek – co nowego?, Medycyna po dyplomie 2019, 5.
- Robert Drabczyk, Zakażenie układu moczowego u kobiet po menopauzie, https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/68847,zakazenie-ukladu-moczowego-u-kobiet-po-menopauzie, data dostępu 18.10.2022.
UROSAL, 300 mg + 300 mg, tabletki. Skład: 1 tabletka zawiera 300 mg metenaminy (Methenaminum) i 300 mg fenylu salicylanu (Phenylis salicylas). Postać farmaceutyczna: tabletka. Wskazania do stosowania: Urosal jest stosowany w zapaleniu pęcherza moczowego, w odmiedniczkowym zapaleniu nerek, zapaleniu miedniczek nerkowych, stanach zapalnych pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, w biegunce, nieżycie jelit. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na salicylany i fenol, niewydolność nerek, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, skaza krwotoczna, ciężka niewydolność wątroby, kwasica metaboliczna znacznego stopnia, odwodnienie. Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Chemiczno-Farmaceutyczne „VIS” Spółka z o.o. ul. Św. Elżbiety 6a, 41-905 Bytom. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z zatwierdzoną charakterystyką preparatu. Dalsze informacje dostępne na życzenie.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
