Polski system nauczania obecnie jest mocno nakierowany na to, aby podręczniki i ćwiczenia były głównym elementem, na którym opierają się uczniowie. Ciężko jest bowiem wyobrazić sobie edukację bez książek szkolnych. Nauczyciele bazują na materiałach, które proponuje Ministerstwo Edukacji, a uczniowie są zmuszeni do noszenia wielu ciężkich woluminów.
Od kilku lat pojawia się temat e-podręczników, które są ciekawym rozwiązaniem, na pewno mającym duże korzyści dla zdrowia dzieci. Uczniowie nie musieliby dźwigać książek, ich kręgosłupy nie byłyby aż tak mocno obciążone. Dodatkowo z ekologicznego punktu widzenia jest to zmiana na lepsze. Podręczniki do szkoły szybko się dezaktualizują, przez co muszą być drukowane nawet co roku. E-podręcznik można szybciej i łatwiej aktualizować. Chociaż jest to ciekawe rozwiązanie, na pewno warte uwagi, ma również dużo wad, np. nie każde dziecko ma stały dostęp do szybkiego łącza internetowego.
Rodzi się zatem nowe pytanie, które na pewno wzbudzi wiele emocji w tradycjonalistach. Czy można wyobrazić sobie szkołę, w której uczniowie nie korzystają z podręczników? Czy taki sposób nauczania przyniósłby więcej szkody niż korzyści?
Zdaniem wielu osób, w tym nauczycieli, podręczniki szkolne są przeżytkiem, który negatywnie wpływa na samodzielność dzieci, kreatywne myślenie bądź sztukę konwersacji i dochodzenia do własnych wniosków. Popularną opinią jest to, że podręczniki to jeden z potrzebnych elementów nauki, ale nie powinien stanowić jedynego źródła wiedzy oraz sposobu nauczania.
O ile kilkanaście lat temu nauczanie bez podręczników i ćwiczeń szkolnych było ciężkie do wyobrażenia, o tyle współczesna technologia poszła znaczenie do przodu i umożliwia korzystanie z wielu źródeł. Jednym z popularnych rozwiązań są prezentacje multimedialne, tworzone zarówno przez nauczycieli, jak i samych uczniów. Obecnie dzieci chętniej sięgają po tablety niż tradycyjne książki. Prezentacje mogą szybciej zachęcić do nauki, poprzez wyeksponowanie najważniejszych informacji, możliwość umieszczenia pomocnych grafik lub filmików, różne czcionki i kolory. Jeśli uczeń będzie miał za zadanie przygotować własną prezentację, podczas pracy będzie miał okazję do zapamiętania ważnych faktów poprzez umieszczenie jej w grafice, a nie nudne powtarzanie oklepanej regułki.
Prezentacje multimedialne nie tylko dają szansę na zapamiętanie najważniejszych faktów, ale ćwiczą jednocześnie kreatywność, zdolność dochodzenia do własnych wniosków i przesiewania informacji. Umiejętności te mogą się przydać w dalszej edukacji, na studiach bądź w pracy.
Gry dydaktyczne zamiast podręczników?
Kto powiedział, że nauka musi być nudna? Zamiast spędzać wiele godzin nad suchymi informacjami, uczniowie mogą przyswajać wiedzę poprzez zabawę. Gry edukacyjne są doskonałym rozwiązaniem, aby wzbudzić zainteresowanie dzieci, wywołać skojarzenia, rozbudzić kreatywność. Tutaj pojawiają się szerokie możliwości dla nauczyciela. Można korzystać z gotowych gier komputerowych lub planszowych, bądź stworzyć własne. Współcześnie dzieci są przyzwyczajone do innego rodzaju bodźców, warto więc spróbować nowych, niekonwencjonalnych metod.
Jakie są korzyści z nauki bez podręczników, poprzez zabawę oraz nowe technologie? Uczniowie biorą czynny udział w lekcjach, ćwiczą wyobraźnię, mają okazję do częstszego wypowiadania się, szybciej zapamiętują informacje, a także pracują w parach bądź grupa, co sprzyja nawiązywaniu znajomości i budowaniu relacji z innymi dziećmi. Tego typu edukacja, może pobudzić kreatywność, a także fukncje motoryczne dzieci. Odciąży również ich plecy, a także portfel rodziców. Dlatego połaczenie tych dwóch elementów, może przynieść najlepsze rozwiązania. Lista podręcnzników obowiązujących w danym roku ogłaszana jest najczęściej zaraz przed początkiem roku szkolnego. Dlatego warto sprawdzać na bieżąco i w odpowiednim momencie je zakupić.
Warto znaleźć złoty środek, w którym podręczniki szkolne oraz kreatywna nauka dają najlepsze rezultaty, wspierają rozwój dzieci oraz dają najsolidniejsze podstawy do dalszego kształcenia się i pracy.
