Fonoholizm to zjawisko, które często bagatelizujemy
Telefon to niezwykle przydatne urządzenie. W miarę postępu technologicznego gwarantuje nam dostęp do niemal wszystkiego w jednym miejscu. Wystarczy przecież wyciągnąć go z kieszeni, by mieć dostęp do kontaktów, internetu, ulubionej muzyki, a często nawet pracy. Problem zaczyna się jednak wtedy, gdy z przydatnego gadżetu staje się bożkiem, bez którego nie jesteśmy w stanie wytrzymać kilku minut.
Fonoholizm jest niestety wciąż bagatelizowanym uzależnieniem. Osoba nim dotknięta nie jest w stanie wytrzymać kilku minut bez zerknięcia w telefon. Jest notorycznie rozproszona, podenerwowana i przedkłada życie online ponad rzeczywistość. Warto przyjrzeć się nieco bliżej tej charakterystycznej dla naszych czasów przypadłości.
Czym jest fonoholizm?
Fonoholizm to nadmierne i szkodliwe używanie telefonu komórkowego. Mowa tu o uzależnieniu, które wbrew pozorom może prowadzić do groźnych skutków. Problem ten dotyka osób, które nie potrafią normalnie funkcjonować bez ciągłej obecności smartfona w zasięgu ręki. Osoba uzależniona cały czas sprawdza, czy nie ma jakiegoś powiadomienia. Odczuwa niepokój, gdy nie może odebrać telefonu, a każdy dłuższy rozbrat z komórką powoduje duże rozdrażnienie. O fonoholiźmie mówi się głównie w kontekście młodzieży, jednak w rzeczywistości przypadłość ta dotyka osób w różnym wieku.
Na fonoholizm najbardziej podatna jest młodzież
Nie trzeba zbyt daleko szukać, by odnaleźć przyczyny uzależnienia od smartfona. Jest to efekt łatwości w dostępie do elektroniki i galopującego postępu technologicznego. Fonohlizm to szczególnie częste zjawisko wśród osób urodzonych po 1995 roku, czyli pokolenia wychowanego w dobie internetu. Ciężko odnaleźć wśród tej grupy społeczeństwa osoby, które nie korzystają z mediów społecznościowych.
Młodzież coraz częściej obserwuje konta swoich idoli w social mediach. Podążanie za trendami i obserwowanie w sieci aktywności rówieśników staje się codziennością. To w Internecie poszukuje się wiedzy, rozrywki, a często również znajomości. Nie trudno wówczas o zaburzenie proporcji między życiem realnym, a aktywnością online. Telefon przecież można zabrać wszędzie, a „scrollowanie” tablicy na Facebooku to już w przypadku wielu osób niekontrolowany odruch.
Jak rozpoznać pierwsze objawy fonoholizmu?
Na to pytanie ciężko jest odpowiedzieć w sposób jednoznaczny. Należy pamiętać, że jest wiele osób, dla których telefon jest narzędziem pracy. Sprawdzamy na nim maila, dogrywamy organizowane wydarzenia, doglądamy statystyk sprzedaży naszej firmy.
By zdiagnozować u siebie lub swoich bliskich początek uzależnienia od telefonu należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Chodzi tu przede wszystkim o zachowania osoby uzależnionej. W oczy rzuca się nerwowość, gdy nie może ona sięgnąć po smartfon oraz skupia się na świecie wirtualnym.
Oto lista symptomów nadużywania telefonu komórkowego:
– ciągła gotowość, by odpisać na wiadomość sms lub za pośrednictwem Messengera
-rozdrażnienie spowodowane brakiem możliwości sprawdzenia powiadomień
– przeżywanie negatywnych emocji związanych z brakiem dostępu do sieci
-odczuwanie silnej potrzeby nieustannego korzystania z telefonu
-wysokie poczucie bezpieczeństwa związane z byciem online
– przeżywanie lęku, gdy nie jest się na bieżąco ze wszystkimi informacjami
-podkreślanie wpływu na każdą sferę życia
-korzystanie ze smartfona w sytuacjach, gdy jest to nieodpowiednie (np. prowadzenie samochodu, przechodzenie przez jezdnie, uroczystości wymagające powagi)
– nieustanna gotowość do dzielenia się swoim życiem prywatnym w mediach społecznościowych ( np. częste robienie selfie, dodawanie postów kilka razy dziennie)
Skutki uzależnienia od telefonu mają wpływ na każdą sferę naszego życia
Uzależnienie od smartfona może przybierać różne formy i powodować nieprzyjemne skutki dla życia w społeczeństwie. Często mowa tu o lękach społecznych, osłabieniu witalności czy rozwijającym się równocześnie uzależnieniu od pornografii.
Jednym z najbardziej szkodliwych następstw fonoholizmu jest wycofanie się z dotychczasowych relacji z innymi i zamknięcie w świecie wirtualnym. A od tego już krótka droga do zaniedbywania aktywności, powodujących rzeczywisty rozwój i porzucania zainteresowań na rzecz nieustannego „bycia na bieżąco” przez pisanie za pośrednictwem komunikatorów. To one tworzą bowiem iluzję bycia blisko z przyjaciółmi i tworzenia relacji. W gruncie rzeczy jednak im więcej rozmów elektronicznych, tym ciężej o nawiązywanie znajomości w realnym świecie.
Nieustanna obecność smartfona w ręku powoduje również złe skutki dla naszego organizmu. Osoba uzależniona jest w stanie spędzać całe noce przed ekranem. Nie wysypia się, jest nieustannie zmęczona, nieregularnie się odżywia. Chęć ciągłego bycia na bieżąco z życiem w sieci powoduje nadmierne rozproszenie i problemy z koncentracją. To natomiast przekłada się na spadek efektywności w pracy i nauce. Sprawia, że zaplanowanie najprostszych czynności staje się problematyczne.
Fonoholizm to także złe gospodarowanie czasem. Nieumiejętność w przewidywaniu następstw podporządkowania życia realnego wirtualnemu. Osoby uzależnione od telefonu zazwyczaj nie tylko trzymają go w ręku za dnia, ale również zasypiają z nim w zasięgu ręki.
W jaki sposób leczy się uzależnienie od telefonu?
Leczenie fonoholizmu nie odbiega od radzenia sobie z innymi uzależnieniami. Podstawą jest rozpoznanie przypadłości i poszukiwanie jej przyczyn. Pierwszym krokiem, jaki należy podjąć jest przyznanie się do uzależnienia. Nie da się przecież pomóc komuś, kto problemu w nadużywaniu smartfona nie widzi. Kluczową kwestią jest w tym wypadku poznanie toku myślenia osoby uzależnionej.
Ciężko spodziewać się całkowitego zaprzestania korzystania ze smartfona. Byłoby to nielogiczne, bo przecież pełni on w dzisiejszym świecie wiele pożytecznych funkcji. Skutecznym sposobem na zmniejszenie zapotrzebowania na komórkę może okazać się wypełnianie każdego wolnego czasu czymś produktywnym. Chodzi to o skupianie myśli na otaczających nas sprawach. Może to być znalezienie nowej pasji lub wprowadzenie do życia więcej aktywności fizycznej. Już samo zagospodarowanie odpowiedniej ilości czasu wyjściami do ludzi może okazać się bardzo przydatne.
Problemu fonoholizmu nie należy jednak bagatelizować. Jeśli problem okazuje się zbyt duży warto pamiętać, że istnieją specjalne poradnie zajmujące się problemem. Korzystania z pomocy specjalisty nie należy się wstydzić. Nie jest to żadna ujma, a próba podjęcia realnej walki ze swoimi słabościami.
