Czosnek – jakie właściwości lecznicze ma czosnek

Czosnek właściwości lecznicze czosnku znane były i wykorzystywane już w starożytności. Wzmianki o nim znajdowano w rękopisach babilońskich, egipskich, perskic4, hinduskich.

Ojczyzną jest Wschód — Indie, Afganistan. Wiemy, że Egipcjanie podawali go robotnikom zatrudnionym przy budowie piramid, dla ochrony przed chorobami. Wśród darów, które lud egipski składał faraonom, był również czosnek i cebula — przekazy o tym przetrwały na malowidłach, zachowanych do dziś w piramidach.

Czosnek – jakie właściwości lecznicze ma czosnek

Czosnek używany przez Arabów do leczenia ran i owrzodzeń. Na Wschodzie był lekiem przeciw niemocy płciowej; przypisywano mu właściwości przedłużania życia, natomiast spożywanie czosnku jako dodatku do pokarmu było w starożytnym Egipcie uważane za świętokradztwo i surowo karane.

W Zielniku Szymona Syreniusza z 1613 r. znajduje się ponad 1.00 wskazań leczniczych, wiele z nich nie straciło do dziś swego uzasadnienia, np. ,,…Czosnek żywot odmiększa y puruie, zwłaszcza świeżego pożywając… mocz zawściągniony wywodzi y pędzi… wątrobne żyly zamulone otwiera… wyciera y gładzi piszczałkę, przez którą tchnienie miewamy… kaszel zastarzały uspokaja… dychawicznym bywa ratunkiem… ciało rumiane y twarzy rumieńcu dodawa… czerw wszelaki w żywocie morzy…”

Czosnek jest rośliną uprawianą w ogrodach i używaną jako przyprawa.

Właściwości lecznicze czosnku

Obok zastosowania kulinarnego czosnek stosowany jest powszechnie jako lek (tylko świeże cebulki lub nalewka ze świeżych cebulek; suszony — nie ma właściwości leczniczych). Surowcem są świeże całe cebule ( Bulbus Alii recens), składające się z cebuli głównej i kilku bocznych zwanych „ząbkami”.

Skład chemiczny i działanie czosnku

W cebuli czosnku występuje substancja zawierająca siarkę—allina (rozpada się w organizmie do allicyny, kwasu

pirogronowego i amoniaku), olejek lotny zawierający związki siarkowe, lotne związki bakteriobójcze; oprócz tego — tłuszcz, witaminę C. Działa odkażająco (bakteriobójczo), obniża ciśnienie krwi, pobudza wydzielanie soków trawiennych.

Zastosowanie czosnku

Z wielostronnego działania czosnku na szczególną uwagę zasługuje przede wszystkim jego rola bakteriobójcza w niszczeniu bakterii jelitowych i obniżająca ciśnienie, zwłaszcza u osób ze stale podwyższonym ciśnieniem krwi. Najczęściej jest stosowany w zaburzeniach przewodu pokarmowego, jak biegunki, wzdęcia, przewlekłe nieżyty żołądka i jelit, stany spastyczne oraz w

chorobach dróg oddechowych (nieżyty oskrzeli i gardła, astma), działa bardzo dobrze w miażdżycy (sklerozie) i nadciśnieniu; opóźnia procesy starzenia się tkanek organizmu.

U dzieci zalecany jest w postaci lewatyw jako środek przeciw owsikom. Zewnętrznie stosowany do okładów na trudno gojące się i zakażone rany, oparzenia, owrzodzenia i grzybice skóry.

Nalewka spirytusowa z czosnku łagodzi bóle reumatyczne. Przetwory z czosnku są szczególnie polecane u dzieci i osób starszych.

Postacie leków z czosnku

Nalewka. 10 dag świeżego czosnku utrzeć na miazgę i zalać szklanką spirytusu. Odstawić na tydzień, następnie wycisnąć przez płótno. Do uzyskanej nalewki można dodać kilka kropli miętowych (2 części nalewki, 1 część kropli).

Pić 3-5 razy dziennie po 20 kropli. Napar. 2-4 ząbki posiekać drobno, zalać szklanką gorącego mleka. Pić co-dziennie na noc przez 3-4 tygodnie w przewlekłych schorzeniach dróg oddechowych lub stosować jako kurację wzmacniającą.

Miazga. 1-3 ząbki świeżego czosnku utrzeć na miazgę, dodać pietruszki lub selera, łyżkę masła i wymieszać. Smarować tą masą chleb. Miazga do użytku zewnętrznego. 10 dag świeżego czosnku utrzeć. Przykładać na chore miejsca. Lewatywa. Nalewki czosnkowej łyżeczkę do herbaty zalać szklanką letniej wody. Robić lewatywy wieczorem przez 3 –4 kolejne dni (przeciw robakom jelitowym).

Czosnek afrodyzjak

Przykry zapach czosnku zapewne nikomu nie kojarzy się z jego właściwościami wzbudzania subtelnych doznań miłosnych. A jednak i Owidiusz w Ars amandi i Szekspir w Opowieści Zimowej mają go za… środek miłosny.

W starohinduskich przepisach prawnych był wymieniany jako lek podniecający. Miał czosnek wg wierzeń ludowych moce tajemne. Dodany do napoju lub noszony (tyle główek, ilu wrogów) strzegł od nieprzyjaciół, a zawieszony nad progiem — odstraszał choroby.

U południowych Słowian przysłowie mówiło, że „ucieka, jak czarownica od czosnku”. W medycynie renesansowej leczył… parchy, ale też… sprowadzał wszy. Falimirz podawał w Zielniku, że: „Czosnek jest lekarstwo na parchy, które pochodzą z zimnej przyczyny…

Tez czosnek dobry jest bardzo ludziom prostym kmiotkom, którzy jadają grube rzeczy zimne, a piją wodę, tedy czosnek trawi w nich ty karmie i niemocy broni… Też kto go często jada, tedy wszy mnoży…”

Moc ukryta w czosnku – kluczowe składniki i ich działanie

Siła czosnku tkwi w jego unikalnym składzie chemicznym. Najważniejszą substancją aktywną jest allicyna, powstająca w wyniku uszkodzenia struktury czosnku – na przykład podczas siekania lub miażdżenia ząbków. Allicyna ma niezwykle silne właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze.

To właśnie dzięki niej czosnek nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Oprócz tego zawiera witaminy z grupy B, witaminę C, związki siarkowe oraz minerały, takie jak selen, magnez i potas, które wspierają układ odpornościowy i krążeniowy.

Czosnek działa kompleksowo – nie tylko zwalcza patogeny, ale również wpływa na procesy metaboliczne i funkcjonowanie kluczowych układów w organizmie. Systematyczne spożywanie czosnku może pomóc w regulacji poziomu cholesterolu, obniżeniu ciśnienia krwi, a nawet w spowolnieniu procesów starzenia się komórek.

Serce i układ krążenia – jak czosnek wpływa na zdrowie naczyń krwionośnych?

Jednym z najlepiej udokumentowanych działań czosnku jest jego korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Badania wykazały, że regularne spożywanie czosnku może przyczynić się do redukcji poziomu “złego” cholesterolu LDL i jednocześnie podnieść poziom “dobrego” cholesterolu HDL. To z kolei zmniejsza ryzyko miażdżycy i zawałów serca.

Czosnek wykazuje również działanie przeciwzakrzepowe, co oznacza, że może zapobiegać tworzeniu się groźnych skrzepów krwi. Wspomaga także rozszerzanie naczyń krwionośnych, co skutkuje obniżeniem ciśnienia tętniczego. Dzięki temu stanowi naturalne wsparcie w profilaktyce nadciśnienia i chorób serca.

Warto jednak pamiętać, że jego działanie może wchodzić w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi, dlatego osoby przyjmujące tego rodzaju środki powinny skonsultować się z lekarzem przed zwiększeniem ilości czosnku w diecie.

Naturalna tarcza ochronna – czosnek a układ odpornościowy

Od wieków czosnek wykorzystywano jako skuteczny środek na przeziębienie i infekcje. Współczesne badania potwierdzają, że jego regularne spożywanie może znacząco wzmocnić odporność organizmu.

Związki siarkowe zawarte w czosnku stymulują działanie białych krwinek, które są odpowiedzialne za zwalczanie patogenów. Allicyna działa jak naturalny antybiotyk, skutecznie eliminując bakterie i wirusy, co czyni czosnek cennym sprzymierzeńcem w walce z grypą i infekcjami górnych dróg oddechowych.

Nie tylko ochrona przed infekcjami sprawia, że czosnek jest tak ceniony. Ma także właściwości przeciwzapalne, co oznacza, że może wspomagać organizm w walce z chorobami autoimmunologicznymi oraz przewlekłymi stanami zapalnymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów. Regularne włączanie czosnku do diety może pomóc nie tylko w uniknięciu sezonowych infekcji, ale także w długofalowym wsparciu odporności.

Trawienie i detoksykacja – wsparcie dla układu pokarmowego

Czosnek działa korzystnie również na układ trawienny. Pobudza wydzielanie enzymów trawiennych i żółci, co ułatwia procesy trawienne i zapobiega problemom takim jak wzdęcia czy niestrawność. Jego właściwości antybakteryjne sprawiają, że może pomóc w eliminacji szkodliwych bakterii z przewodu pokarmowego, w tym Helicobacter pylori, odpowiedzialnej za wrzody żołądka.

Oprócz wsparcia trawienia, czosnek wykazuje działanie detoksykacyjne. Pomaga usuwać toksyny z organizmu, co może mieć szczególne znaczenie dla wątroby. Badania sugerują, że czosnek wspiera naturalne mechanizmy oczyszczające organizmu, ułatwiając neutralizację szkodliwych substancji.

Czosnek w profilaktyce nowotworowej – czy może zapobiegać chorobom?

Wiele badań wskazuje, że czosnek może mieć potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Związki siarkowe zawarte w czosnku wykazują zdolność do hamowania rozwoju komórek nowotworowych oraz wspierania mechanizmów obronnych organizmu. Szczególnie interesujące są badania dotyczące raka żołądka i jelita grubego – wykazały one, że regularne spożywanie czosnku może zmniejszać ryzyko wystąpienia tych chorób.

Mechanizm działania czosnku w profilaktyce nowotworowej nie jest jeszcze do końca poznany, jednak naukowcy przypuszczają, że jego właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne mogą odgrywać kluczową rolę w ograniczaniu rozwoju komórek rakowych.

Jak spożywać czosnek, aby maksymalnie wykorzystać jego właściwości?

Choć czosnek jest niezwykle zdrowy, sposób jego spożywania ma ogromne znaczenie dla jego skuteczności. Surowy czosnek zawiera najwięcej allicyny, dlatego najlepiej spożywać go na surowo, na przykład rozgnieciony i pozostawiony na kilka minut przed dodaniem do potraw. Gotowanie czosnku może częściowo zniszczyć jego najcenniejsze składniki, choć wciąż pozostaje on wartościowym dodatkiem do diety.

Warto pamiętać, że czosnek ma bardzo intensywny smak i zapach, co dla niektórych osób może być problemem. W takich przypadkach można sięgnąć po suplementy z czosnkiem, jednak ich skuteczność może być nieco mniejsza w porównaniu do świeżego produktu.