Home Kobieta w biznesie Szowinizm – czym się przejawia i z czym się wiąże?

Szowinizm – czym się przejawia i z czym się wiąże?

by Agata Kubiak
Szowinizm

Szowinizm jest poglądem, który zwykle dla większości osób kojarzy się z poczuciem wyższości mężczyzn nad kobietami. Jest to jednak znacznie szerszy pogląd, z czego jednym z najbardziej rozpowszechnionych jest właśnie szowinizm męski. Szowinistyczny światopogląd utrwala zacofanie oraz brak równości w społeczeństwie. Opiera się głównie na autorytaryzmie, który pod szkodliwą postacią objawia się w zachowaniach ludzkich od wielu lat.

Czym jest szowinizm?

możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń

możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń

Pojęciem szowinizmu określa się światopogląd, w którym dana jednostka odczuwa wyższość swojej osoby, społeczności lub narodu nad innymi grupami społecznymi. Często jest to bardzo skrajna forma patriotyzmu lub nacjonalizm.

Poglądy szowinistów wiążą się z przekonaniem, że osoby jego pokroju, o podobnych przekonaniach i światopoglądach, a także osobistych cechach, są lepsze od wszystkich innych. To niebezpieczne przekonania, które wpływają na powstawanie różnic w społeczeństwie oraz na segregację ludzi.

Mówiąc o szowinizmie, najczęściej panuje przekonanie o wyższości poglądów męskich nad kobiecymi. Jest to jednak bardzo zawężone myślenie. Szowinizm może objawiać się na wiele sposób. Ma wiele rodzajów, z których każdy wiąże się z nieco innymi wartościami.

Rodzaje szowinizmu

męski szowinizm

męski szowinizm

Wśród szowinizmu najbardziej rozpowszechniony jest szowinizm męski i kobiecy. Szeroki zakres znaczenia szowinizmu wiąże się jednak z mnogością jego rodzajów. Wśród najczęściej wymienianych są m.in.:

– Szowinizm rasowy – wiąże się z silną dyskryminacją innych ras oraz z nieustannym piętnowaniem, jedynie ze względu na kolor skóry. Szowiniści rasowi uznają, że istnieje tylko jedna, prawidłowa rasa człowieka, a wszystkie inne nie powinny istnieć.

Ten rodzaj szowinizmu często wiąże się z bardzo niebezpiecznymi zachowaniami, takimi jak przejawy agresji w stosunku do innych osób, krytykowaniem publicznym, a także mobbingiem w miejscach pracy.

szowinizm etniczny

szowinizm etniczny

– Szowinizm narodowy – jest często spotykaną formą zachowań nacjonalistycznych. Szowinizm narodowy polega na przekonaniach, że naród, do którego należy jednostka, jest pod każdym aspektem idealny, a wszystkie inne powinny pozostawać piętnowane.

Jest uznawany za formę megalomanii w stosunku do własnego narodu, który jest uznawany za wyjątkowy i jedyny w swoim rodzaju. Szowinizm narodowy może łączyć się z szowinizmem etnicznym, w którym dyskryminowane są jedynie grupy etniczne i ich kultury.

rozwinięte zwinięte szukaj nawigacja

rozwinięte zwinięte szukaj nawigacja

– Szowinizm generacyjny – to coraz częściej spotykany rodzaj szowinizmu. Wiąże się z silnymi przekonaniami obecnego pokolenia, że jest lepsze, niż wcześniejsze pokolenie. Może to wynikać z silnego postępu cywilizacyjnego, z rozwoju kultury i nauki. Często spotykane jest jednak przekonanie osób starszych, że ich pokolenie należało do wyjątkowych, lepszych od współczesnych, młodych ludzi.

szowinizm męski

szowinizm męski

– Szowinizm gatunkowy – jako jedyny jest spotykany również w świecie zwierząt. Polega na dyskryminacji innych zwierzęcych gatunków, przejawianiu w stosunku do nich agresywnych zachowań.

Szowinizm we współczesnym świecie – z jakimi pojęciami może być powiązany szowinizm?

Poglądy szowinistyczne towarzyszyły społeczeństwom od wielu lat. Mimo ogromnego postępu cywilizacyjnego, ten skrajny światopogląd nadal jest obecny wśród nas. Szowinizm we współczesnej kulturze należy wiązać m.in. z takimi pojęciami, jak faszyzm, rasizm, ksenofobia i homofobia.

Obecnie najczęściej spotykaną formą szowinizmu można nazwać homofobię. Mimo wielu kampanii, mających na celu ukazanie, że osoby homoseksualne są takimi ludźmi, jak wszyscy, nadal wielu uważa, że są gorsi od osób heteroseksualnych.

Takie podejście przejawia się skrajną nienawiścią, wstrętem i odrazą do osób innej orientacji seksualnej. Często budzi agresję, a także obawy, że dana osoba o poglądach szowinistycznych wzbudzi zainteresowanie seksualnej osoby tej samej płci.

Szowinizm męski i szowinizm kobiecy – jakie są różnice?

Szowiniści męski kierują się przekonaniem, że mężczyźni są w każdym aspekcie lepsi od kobiet. Można powiązać z nim m.in. mizoginię, czyli fobię odnoszącą się do kobiet. Może ona przybierać postać nawet skrajnej nienawiści.

czarnoskóre kobiety

czarnoskóre kobiety

Szowinizm męski może się również przejawiać w poglądach, że kobiety powinny być uległe względem mężczyzn, którzy są najważniejszą wartością świata, natomiast przedstawicielki płci żeńskiej jedynie poboczną.

Szowinizm kobiecy jest w pewnym sensie odwrotnością poglądów szowinizmu męskiego. Skupia się na przekonaniu kobiet, że są w każdym calu lepsze od mężczyzn: bardziej zaradne, inteligentne i samowystarczalne. Często łączy się ze skrajnym feminizmem, w którym kobiety przejawiają dyskryminacyjne zachowania względem wszystkich mężczyzn.

Czy szowinizm jest cechą nabytą od urodzenia? 

Szowinizm nigdy nie jest cechą, którą człowiek nabywa od chwili narodzin. Wiąże się głównie z socjalizacją pierwotną, w której rodzice zajmują się wychowywaniem dzieci. Już małe gesty mogą ukorzenić się w mózgu małego człowieka tak bardzo, że w przyszłości zacznie on przejawiać zachowania szowinistyczne.

Zwykle rozpoczyna się od nierównego traktowania synów i córek – dziewczynki zwykle mają więcej obowiązków domowych, pomagają w kuchni lub przy porządkach. Obserwujący to chłopcy żyją w przekonaniu, że to kobiety zajmują się domem, a jednocześnie są poniekąd uległe mężczyznom. Brak odpowiedniej edukacji dzieci o równości płci często może więc skutkować pojawieniem się szowinistycznego światopoglądu.

Powiązane artykuły