Alergia pokarmowa jest to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na niektóre składniki pokarmowe. Pojawia się ona w sposób powtarzalny na określony alergen. Podczas kontaktów z danymi produktami pojawiają się specyficzne objawy. Osoby dorosłe najczęściej są uczulone na orzechy, gluten, skorupiaki oraz owoce cytrusowe. Jak diagnozuje się alergię pokarmową?
Jak wygląda diagnoza alergii pokarmowej?
Wybranie odpowiednich testów alergicznych1 jest uzależnione od tego, jakie pojawiają się objawy. Jeśli są one nasilone i pojawiają się natychmiast po ekspozycji na czynnik uczulający, to wtedy konieczne jest diagnozowanie alergii pokarmowych IgE-zależnych. Natomiast w sytuacji objawów opóźnionych oraz przewlekłych diagnozowane są inne rodzaje nietolerancji.
W przypadku natychmiastowych alergii pokarmowych można skorzystać z następujących metod:
- testy skórne punktowe,
- testy alergiczne z krwi,
- próby eliminacyjne,
- próby prowokacyjne.
Bardzo często wykonywane są testy skórne punktowe. Polegają one na tym, że na skórze pacjenta umieszcza się roztwory alergenów i w tym miejscu wykonywane jest nakłucie. Jeśli pojawi się bąbel z rumieniem, oznacza to, że pacjent jest uczulony na dany produkt.
Inny sposób polega na wykonaniu pomiarów stężenia przeciwciał IgE dla alergenów z określonego panelu pokarmowego. Testy z krwi pozwalają przebadać jednocześnie wiele różnych alergenów, a to pozwala szybciej prawidłową diagnozę.
Można również zastosować próbę eliminacyjną, a polega ona na wyeliminowaniu z diety na przynajmniej dwa tygodnie podejrzewanych produktów. Jeśli nieprzyjemne objawy zanikną, świadczy to o uczuleniu na dany produkt. Jednak taka metoda wiąże się z wykonaniem dużej ilości niepotrzebnych prób. Poza tym zalecane są jeszcze próby prowokacyjne, ale one są najbardziej inwazyjne. Dlatego wykonywane są one w warunkach hospitalizacji. Podczas tego badania po czasowej eliminacji prawdopodobnych alergenów pacjentowi podawane są kapsułki ze zwiększającymi się dawkami alergenu, a także placebo, aby obserwować objawy. Taka próba daje możliwość wykluczenia ewentualnych objawów, które występują w związku z tzw. efektem placebo.
Objawy alergii i leczenie
Objawem alergii2 może być nie tylko katar i kaszel, ale także wymioty, mdłości, zaparcia, zgaga, biegunka, odbijanie oraz wzdęcia i bóle brzucha. Na nietypowe objawy alergii, oprócz typowego leczenia przeciwhistaminowego, dobrze zastosować również leki działające na uporczywe objawy. W związku z tym, na wzdęcia można zastosować Espumisan. Jest to lek dostępny w aptece bez recepty, którego substancją czynną jest symetykon. To sprawdzony przez wielu Polaków lek, który można zażywać w leczeniu objawowym zaburzeń żołądkowo-jelitowych, które związane są z nadmiernym gromadzeniem się gazów w przewodzie pokarmowym. Ma on postać małych oraz łatwych do połknięcia kapsułek. Dzięki temu, że skutecznie rozbija nagromadzone gazy, to zmniejsza uczucie ucisku oraz pełności w jamie brzusznej. Może być stosowany przez osoby w różnym wieku, gdyż nie wchłania się on z przewodu pokarmowego. Zawarta w nim substancja jest chemicznie obojętna i ma działanie powierzchniowe. Może być stosowany przez osoby z cukrzycą, gdyż w jego składzie nie ma cukru, a także przez osoby, które mają różne nietolerancje pokarmowe.
W przypadku wymiotów i nudności świetnie sprawdzą się za to produkty na bazie wyciągu z korzenia imbiru. Pomocne może być również picie letniej wody i spokojne oddychanie, oraz utrzymanie lekkostrawnej diety. Z kolei na biegunki świetnie sprawdzą się herbatka miętowa lub rumiankowa. Oprócz tego należy pamiętać o regularnym uzupełnianiu płynów wraz z elektrolitami (np. woda ze szczyptą soli i miodem). Zaparcia można łagodzić, spożywając suszone owoce (śliwki, rodzynki), pijąc gotowane siemię lniane lub sięgając po środki przeczyszczające.
Na wszystkie przedstawione tutaj dolegliwości gastryczne świetnie sprawdzi się leczenie objawowe, dopasowane do konkretnego przypadku. Można użyć zarówno preparatów z apteki, jak i spróbować domowych receptur, które często sprawdzają się w łagodzeniu tego typu dolegliwości. Należy jednak pamiętać, aby przy wszelkich niepokojących lub przedłużających się objawach, zawsze zasięgnąć opinii lekarza.
Referencje:
Małgorzewicz S., Wasilewska E., Diagnostyka niepożądanych reakcji na pokarm [w:] Forum Zaburzeń Metabolicznych 2016, tom 7, nr 2.
Nowicka-Jasztal A., Bryl E., Nadwrażliwość na pokarmy – choroba XXI wieku? [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2016, tom 10, nr 1.
1 S. Małgorzewicz, E. Wasilewska, Diagnostyka niepożądanych reakcji na pokarm [w:] Forum Zaburzeń Metabolicznych 2016, tom 7, nr 2, 62-68.
2 A. Nowicka-Jasztal, E. Bryl, Nadwrażliwość na pokarmy – choroba XXI wieku? [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2016, tom 10, nr 1, 1-9.
