Pracoholik i pracoholizm to jeden z powszechniejszych problemów, który może dotknąć zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Jego objawy są dosyć trudne do wychwycenia, zwłaszcza na samym początku.
Dobrze byłoby więc dowiedzieć się, co dokładnie kryje się pod pojęciem pracoholizmu i jakie są jego najczęstsze przyczyny.
Warto byłoby także mieć świadomość tego, w jaki sposób uniknąć pracoholizmu oraz jak z niego wyjść, jeśli nam się to nie udało.
Wreszcie, dobrze byłoby zdawać sobie sprawę z tego, w jaki sposób postępować z pracoholikami w swoim otoczeniu.
Pracoholik
Z pojęciem pracoholika zetknął się chyba każdy z nas. Najogólniej mówiąc, pracoholik to osoba, która jest uzależniona od swojej pracy.
Warto zaznaczyć, że uzależnienie to ma charakter psychiczny, a nie fizyczny. Pracoholicy czują wewnętrzną potrzebę ciągłego poświęcania się swoim obowiązkom, zazwyczaj zawodowym, rezygnując przy tym z życia rodzinnego czy z samorozwoju.
Co ciekawe, pojęcie pracoholizmu stworzone zostało dopiero w latach 70 ubiegłego wieku przez amerykańskiego profesora Wayne’a Oatesa.
Dobrze byłoby wiedzieć, w jaki sposób można zapobiec pracoholizmowi i jakie są jego skutki. Warto także poznać odpowiedź na nurtujące wiele osób pytanie o to, czy osoba uzależniona od pracy potrafi kochać.
Jak przeciwdziałać pracoholizmowi?
Wiele osób zastanawia się nad tym, czy pracoholizmowi można w jakiś sposób przeciwdziałać. Na szczęście tak, chociaż nie jest to łatwe.
Na pewno warto starać się za wszelką cenę oddzielać życie prywatne od zawodowego. Nie powinniśmy również zbyt często zostawać po godzinach, zwłaszcza jeśli nie są dodatkowo płatne. Dobrze byłoby także pozwalać sobie na odpoczynek i regenerację.
Starajmy się również nie dążyć za wszelką cenę do awansu. Szczególnie niebezpieczna jest niezdrowa rywalizacja z innymi pracownikami.
Nie bierzmy także na siebie zbyt wiele obowiązków i nie rozwiązujmy wszystkich problemów za swoich podwładnych, bo będą to wykorzystywać.
Jakie są skutki pracoholizmu?
Skutki pracoholizmu można z całą pewnością uznać za negatywne. Osoby uzależnione od pracy na pewno będą narzekać na pogorszone stosunki ze swoją rodziną i przyjaciółmi.
Nie będą mieć także czasu na realizację swoich pasji i zainteresowań.
Warto także wspomnieć o tym, że skrajny pracoholizm wyniszcza nasz organizm. Nie poświęcamy wystarczającej ilości czasu na sen oraz na przygotowywanie pełnowartościowych posiłków. Nietrudno zgadnąć, że skutkuje to gorszym samopoczuciem, słabszą odpornością organizmu oraz chorobami.
Czy pracoholik potrafi kochać?
Wielu osobom wydaje się, że pracoholik kocha jedynie swoją pracę, bo właśnie na to wskazuje zazwyczaj jego zachowanie. Osoba uzależniona od pracy nie ma z reguły czasu na związek, co wcale nie znaczy, że nie może być w jakiejś relacji.
Po pierwsze, nierzadko w pracoholizm popadają osoby, które są już w jakichś związkach, często małżeńskich.
Po drugie, niektórym osobom udaje się stworzyć związek pomimo uzależnienia od pracy, choć nie są to częste przypadki. Nie można na pewno stwierdzić, że pracoholik nie potrafi kochać.
Wiele osób uzależnionych od pracy kocha swoich partnerów. Jak jednak powszechnie wiadomo, miłość to nie wszystko i na pewno nie wystarczy do stworzenia harmonijnego związku. Potrzebne jest jeszcze zaangażowanie i zainteresowanie się potrzebami drugiej osoby, a z tym właśnie pracoholicy mają problem.
Każdy z nas musi więc sam odpowiedzieć sobie na pytanie o to, czy chce być w relacji z osobą uzależnioną od pracy. Na szczęście, wiele takich osób podejmuje skuteczne terapie.
Jak dotrzeć do pracoholika?
Powszechność pracoholizmu sprawia, że wielu z nas ma w swojej rodzinie osobę uzależnioną od pracy. Możemy więc intensywnie zastanawiać się nad tym, jak do pracoholika dotrzeć.
Niestety, nie jest to łatwe. Jeżeli pracoholik nie widzi tego, że ma problem, ciężko będzie nam przekonać go do swoich racji. Na pewno warto jednak podjąć rzeczową i spokojną rozmowę o naszych podejrzeniach. Ważne jest jednak to, aby używać racjonalnych argumentów i nie odwoływać się do emocji.
Okażmy pracoholikowi wsparcie, zamiast obwiniać go o uzależnienie. W przeciwnym bowiem razie rozmowa prawie na pewno nie przyniesie oczekiwanych owoców.
Jak zachowuje się pracoholik?
Jak już zaznaczono wyżej, pracoholik jest osobą uzależnioną od pracy. Nietrudno więc zgadnąć, jak będzie się zachowywał. Otóż przede wszystkim, pracoholicy będą lubili spędzać czas w swoim miejscu pracy. I choć może wydawać się, że nie ma w tym nic złego, rzeczywistość jest nieco inna.
Osoba uzależniona od pracy bardzo często będzie zostawać po godzinach, nawet jeśli nikt jej o to nie prosi. Może zgłaszać się także do realizacji dodatkowych projektów. Na tym jednak nie koniec. Pracoholicy prawie zawsze zabierają pracę do swoich domów.
Ślęczą po nocach nad dokumentami, a na wakacjach odpisują na maile klientów. Uzależnieni od pracy, mimo swojego zaangażowania, mogą być niezadowoleni z efektów swojej pracy.
Chcą stale osiągać więcej i poprawiać swoje wyniki. Niestety, robią to kosztem swojego zdrowia. Rezygnują także z życia prywatnego.
Jak uniknąć pracoholizmu?
Na pracoholizm zdecydowanie bardziej narażone są osoby, które borykają się z poważnymi trudnościami w życiu osobistym. Ucieczka w pracę jest także charakterystyczna dla osób zmagających się z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, choć oczywiście nie zawsze.
Dobrze byłoby więc starać się rozwiązywać wszystkie swoje problemy na samym początku, a nie będziemy musieli od niczego uciekać.
Warto także wyrobić w sobie nawyk nierezygnowania z urlopu i niezostawania po godzinach, jeśli nie ma takiej potrzeby.
Poświęcajmy się również swoim bliskim oraz swoim pasjom. Dzięki temu będziemy zdecydowanie mniej podatni na rozwój uzależnienia od pracy.
Jak wyjść z pracoholizmu?
Pokonanie pracoholizmu nie jest niestety łatwe. Na pewno należałoby podjąć psychoterapię, która niestety może okazać się długotrwała.
Wydaje się, że najlepiej będzie pracować w nurcie poznawczo-behawioralnym. Jeśli pracoholizmowi towarzyszy depresja bądź zaburzenia lękowe, należałoby pomyśleć o konsultacji z psychiatrą.
Być może konieczny okaże się nawet pobyt w zamkniętym ośrodku leczenia uzależnień. Rodzaj postępowania w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania problemu.
Jak postępować z pracoholikiem?
Wielu pracodawców oraz wiele rodzin zastanawia się nad tym, w jaki sposób postępować z pracoholikiem. Nie ma na to jednej, sprawdzonej recepty. Pracodawca na pewno może zasygnalizować swojemu pracownikowi, że nie powinien rezygnować z urlopu ani zostawać często po godzinach.
Czasami taka rozmowa przynosi pożądany skutek. Bliski uzależnionego może zaś zasugerować mu sięgnięcie po profesjonalną pomoc. Na pewno należy być stanowczym i asertywnym, ale nie agresywnym. W przeciwnym razie skutek będzie odwrotny od zamierzonego.
Czy pracoholizm to choroba psychiczna?
Wiele osób zastanawia się nad tym, czy pracoholizm jest chorobą psychiczną. Okazuje się, że pracoholizm bywa określany mianem zaburzenia psychicznego lub po prostu uzależnienia.
Warto jednak mieć świadomość tego, że uzależnienie od pracy nierzadko współwystępuje z zaburzeniami osobowości, jak również z depresją, nerwicą czy zaburzeniem lęku uogólnionego.
Do czego prowadzi pracoholizm?
Jak już zaznaczono wyżej, pracoholizm prowadzi do utraty zainteresowania życiem osobistym i rodzinnym. Mogą pojawić się także problemy zdrowotne. Na tym jednak nie koniec. U większości osób, pracoholizm prowadzi do tak zwanego wypalenia zawodowego.
Osoba uzależniona od pracy może więc utracić zainteresowanie swoim zawodem. Stanie się nieefektywna i niechętna do wykonywania swoich obowiązków służbowych. Pojawić mogą się poważne zaburzenia psychiczne, a niekiedy dojść może nawet do prób samobójczych.
Skutki pracoholizmu mogą być bardzo poważne, dlatego warto przeciwdziałać temu problemowi.
Jakie są przyczyny pracoholizmu?
Istnieje wiele przyczyn pracoholizmu. Zaburzenie to może dotykać często perfekcjonistów, którzy chcieliby osiągnąć doskonałość w każdej dziedzinie życia.
Do pracoholizmu mogą prowadzić także problemy w związku bądź kłopoty zdrowotne. Nierzadko, od pracy uzależniają się osoby, którym zależało po prostu na szybkim zdobyciu awansu i bardziej satysfakcjonującej pensji. Niestety, z czasem zaczęły one tracić kontrolę nad swoim życiem zawodowym i tak już zostało.
Jak żyć z pracoholikiem?
Życie z pracoholikiem na pewno nie należy do łatwych. Przede wszystkim, warto uzmysłowić bliskiej nam osobie, że ma problem.
Jeśli racjonalne argumenty do niej nie przemawiają, nie możemy niestety zbyt wiele zrobić. Pozostaje nam zastanowić się nad tym, czy chcemy tkwić w relacji z osobą uzależnioną, która nie chce nad sobą pracować.
Jeśli jednak pracoholik podejmuje leczenie i jest wytrwały, warto towarzyszyć mu w walce o siebie.