Udar mózgu to inaczej zespół objawów neurologicznych, który powstaje w wyniku nagłego zatrzymania dopływu krwi do mózgu.
Następuje on, gdy duża tętnica doprowadzająca krew do mózgu lub mała tętniczka wewnątrzmózgowa ulegnie zamknięciu, pęknięciu lub dużemu zwężeniu i nie doprowadzi krwi z tlenem oraz substancjami odżywczymi do danego obszaru mózgu.
Udar mózgu – objawy
Objawów udaru jest wiele, niektóre pojawiają się wcześniej i dają nam sygnał, że coś jest nie tak.
Często dostajemy znaki ostrzegawcze i jest to tak zwany udar ostrzegawczy.
W wielu badaniach udowodniono, że udar właściwy został poprzedzony tzw. mikroudarem (występuje on od paru godzin do nawet 7 dni przed udarem).
Zastanawiasz się jak rozpoznać udar? Do najczęściej zaliczanych objawów związanych z uszkodzeniem naszego mózgu można wymienić: zaburzenia równowagi, częste problemy z widzeniem (widzimy na jedno oko lub podwójnie), porażenia, brak czucia lub niedowład po jednej stronie ciała, problemy z mówieniem oraz zawroty i bóle głowy, wymioty, nudności.
Udar mózgu – skutki
Udar jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na całym świecie. W pierwszym miesiącu po jego wystąpieniu śmiertelność wynosi aż 15%, a z kolei przeszło 30% osób dotyka ciężka niepełnosprawność.
Ważne jest, aby pamiętać o jak najszybszym podjęciu leczenia, by zapobiegać dalszym następstwom.
Należą do nich między innymi: arytmia serca, niewydolność krążenia, uszkodzenia mózgu, napady padaczkowe, długotrwała niepełnosprawność, zaburzenia psychiczne a w najgorszym wypadku zgon.
Najczęstszym skutkiem jest niepełnosprawność ruchowa, towarzyszy jej nadmierne spięcie lub niedowład, nazywany spastycznością poudarową.
Towarzyszy temu bolesny, trwały skurcz, który uniemożliwia wykonywanie najprostszych, codziennych czynności.
Przy takim rodzaju uszkodzenia, należy pamiętać o rehabilitacji, która jest jednym z ważniejszym elementów.
Celem jej, jest poprawienie stanu neurologicznego, a w dalszych etapach, w miarę możliwości, powrót do normalnego funkcjonowania.
Co się dzieje z człowiekiem po udarze? Osoby, które cierpią na zaburzenia poznawcze, spowodowane udarem, często mają do czynienia z negatywnymi reakcjami społeczeństwa.
Chodzi o to, że ludzie w większości przypadków po takim wydarzeniu, ma zmieniony wygląd oraz zachowanie.
Niestety, niektóre osoby traktują ich kompletnie inaczej od innych, są momentami odrzucane.
Udar mózgu – pierwsza pomoc
Najważniejszą rolę gra tutaj czas, dlatego trzeba jak najszybciej zdiagnozować czy jest to udar. Do najczęściej występujących objawów należą między innymi: niewyraźna mowa, zaburzenia chodu oraz równowagi, zdrętwienie kończyn.
Gdy nie jesteśmy pewni, można wykonać szybki test, lecz trzeba pamiętać, że czas gra tutaj najważniejszą rolę.
Test polega na tym, że prosimy osobę, aby się uśmiechnęła oraz powiedziała swoje imię i nazwisko (po uśmiechu, będzie można dostrzec ewentualny paraliż ust a po wypowiedzianym zdaniu, można usłyszeć bełkot, niewyraźną mowę).
Po diagnozie jak najszybciej trzeba wybrać numer alarmowy 999 i zadzwonić na pogotowie ratunkowe.
Absolutnie zabronione jest podawanie takiej osobie jedzenia czy czegokolwiek do picia. Następnie należy pamiętać, aby ułożyć ją w komfortowej pozycji (jeśli jest przytomna). W przypadku, gdy osoba poszkodowana nie jest przytomna, należy ułożyć ją w pozycji bezpiecznej (leżenie na boku oraz odchylona głowa do tyłu, aby drogi oddechowe były drożne).
Ważne jest sprawdzenie, czy dana osoba oddycha, natomiast, gdyby doszło do utraty przytomności, konieczne jest przystąpienie do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Jeśli jest to możliwe, to podaj przybyłym służbą ratunkowym najdokładniejszą godzinę pojawienia się pierwszych objawów.
Udar mózgu – przyczyny i czynniki ryzyka
Trzeba pamiętać, że możliwość wystąpienia udaru mózgu, może dotknąć osobę w każdym wieku.
Oczywiste jest to, że im osoba jest starsza, tym ryzyko wystąpienia jest zdecydowanie większe. Według badań, aż 80% udarów to udary niedokrwienne. Ich przyczyną jest niedrożność naczyń krwionośnych w mózgu.
Taki udar powstaje w wyniku zahamowania przepływu krwi z tętnicy do naszej głowy. Następuje bardzo duże zwężenie naczynia, poprzez tworzenie się blaszek miażdżycowych na ściankach naczynek krwionośnych, przez co dopływ krwi jest mocno ograniczony do danego obszaru mózgu. Takowa blokada często jest skutkiem miażdżycy.
Do czynników ryzyka zwiększającego możliwość wystąpienia udaru, zaliczamy między innymi: cukrzyca, niewłaściwa dieta, spożywanie dużej ilości alkoholu, palenie tytoniu, inne używki (np. dopalacze, narkotyki itp.), brak aktywności fizycznej, wysoki cholesterol, nadciśnienie oraz zaburzenia rytmu serca.
Udar mózgu – rodzaje
Wyróżniamy następujące rodzaje udarów mózgu: udar niedokrwienny, udar krwotoczny, udar żylny oraz mikroudar (mały udar, mini udar).
Udar niedokrwienny
Do takiego udaru dochodzi na skutek niedrożności tętnicy, która zaopatruje komórki mózgowe w krew.
Najczęściej przyczyną tutaj jest miażdżyca, w której przebiegu dochodzi do gromadzenia się blaszek miażdżycowych na ściankach tętnicy, co kumulując się, skutkuje jej całkowitym zablokowaniem.
Objawami takiego udaru często są mocne bóle głowy oraz zawroty. Również pojawiają się trudności w mówieniu, czy też poruszaniu.
Udar krwotoczny
Udar krwotoczny mózgu jest zjawiskiem wylewu krwi właśnie do tego narządu, poprzez pęknięcie naczynia krwionośnego, które jest osłabione.
Wskutek wylewu krwi powstaje obrzęk mózgu oraz powodowane są uszkodzenia jego struktury.
Osłabione naczynia krwionośne, najczęściej są skutkiem nadciśnienia tętniczego, poprzez wrodzoną wadę a wpływ na to ma również zażywanie nielegalnych substancji. Objawami są niezwykle silne bóle głowy, nudności oraz narastające skutki neurologiczne.
Udar żylny
Udar ten, związany jest z pojawieniem się zakrzepicy w zatokach żył mózgowych. W następstwie krew nie ma możliwości swobodnego przepływu.
Udar ten charakteryzuje się bardzo zróżnicowanym przebiegiem klinicznym (indywidualna kwestia danej osoby).
Najczęstszymi objawami są silne bóle głowy, drgawki oraz zaburzenia świadomości.
mikroudar (mały udar, mini udar)
Jego bezpośrednią przyczyną jest zaburzony dopływ krwi, która dopływa do mózgowia. Wynikać to może upośledzenia mózgowego, miażdżycy czy też zakrzepicy.
Kolejnym możliwym następstwem jest krwawienie wewnątrzcząsteczkowe, jest to jednak bardzo rzadka bezpośrednia przyczyna.
Objawy mikroudaru to między innymi osłabienie, paraliż, drętwienie, a także problemy z mową.