Czosnek właściwości lecznicze czosnku znane były i wykorzystywane już w starożytności. Wzmianki o nim znajdowano w rękopisach babilońskich, egipskich, perskic4, hinduskich. Ojczyzną jest Wschód — Indie, Afganistan. Wiemy, że Egipcjanie podawali go robotnikom zatrudnionym przy budowie piramid, dla ochrony przed chorobami. Wśród darów, które lud egipski składał faraonom, był również czosnek i cebula — przekazy o tym przetrwały na malowidłach, zachowanych do dziś w piramidach.
Czosnek – jakie właściwości lecznicze ma czosnek
Czosnek używany przez Arabów do leczenia ran i owrzodzeń. Na Wschodzie był lekiem przeciw niemocy płciowej; przypisywano mu właściwości przedłużania życia, natomiast spożywanie czosnku jako dodatku do pokarmu było w starożytnym Egipcie uważane za świętokradztwo i surowo karane.
W Zielniku Szymona Syreniusza z 1613 r. znajduje się ponad 1.00 wskazań leczniczych, wiele z nich nie straciło do dziś swego uzasadnienia, np. ,,…Czosnek żywot odmiększa y puruie, zwłaszcza świeżego pożywając… mocz zawściągniony wywodzi y pędzi… wątrobne żyly zamulone otwiera… wyciera y gładzi piszczałkę, przez którą tchnienie miewamy… kaszel zastarzały uspokaja… dychawicznym bywa ratunkiem… ciało rumiane y twarzy rumieńcu dodawa… czerw wszelaki w żywocie morzy…”
Czosnek jest rośliną uprawianą w ogrodach i używaną jako przyprawa.
Właściwości lecznicze czosnku
Obok zastosowania kulinarnego czosnek stosowany jest powszechnie jako lek (tylko świeże cebulki lub nalewka ze świeżych cebulek; suszony — nie ma właściwości leczniczych). Surowcem są świeże całe cebule ( Bulbus Alii recens), składające się z cebuli głównej i kilku bocznych zwanych „ząbkami”.
Skład chemiczny i działanie czosnku
W cebuli czosnku występuje substancja zawierająca siarkę—allina (rozpada się w organizmie do allicyny, kwasu
pirogronowego i amoniaku), olejek lotny zawierający związki siarkowe, lotne związki bakteriobójcze; oprócz tego — tłuszcz, witaminę C. Działa odkażająco (bakteriobójczo), obniża ciśnienie krwi, pobudza wydzielanie soków trawiennych.
Zastosowanie czosnku
Z wielostronnego działania czosnku na szczególną uwagę zasługuje przede wszystkim jego rola bakteriobójcza w niszczeniu bakterii jelitowych i obniżająca ciśnienie, zwłaszcza u osób ze stale podwyższonym ciśnieniem krwi. Najczęściej jest stosowany w zaburzeniach przewodu pokarmowego, jak biegunki, wzdęcia, przewlekłe nieżyty żołądka i jelit, stany spastyczne oraz w
chorobach dróg oddechowych (nieżyty oskrzeli i gardła, astma), działa bardzo dobrze w miażdżycy (sklerozie) i nadciśnieniu; opóźnia procesy starzenia się tkanek organizmu.
U dzieci zalecany jest w postaci lewatyw jako środek przeciw owsikom. Zewnętrznie stosowany do okładów na trudno gojące się i zakażone rany, oparzenia, owrzodzenia i grzybice skóry. Nalewka spirytusowa z czosnku łagodzi bóle reumatyczne. Przetwory z czosnku są szczególnie polecane u dzieci i osób starszych.
Postacie leków z czosnku
Nalewka. 10 dag świeżego czosnku utrzeć na miazgę i zalać szklanką spirytusu. Odstawić na tydzień, następnie wycisnąć przez płótno. Do uzyskanej nalewki można dodać kilka kropli miętowych (2 części nalewki, 1 część kropli).
Pić 3-5 razy dziennie po 20 kropli. Napar. 2-4 ząbki posiekać drobno, zalać szklanką gorącego mleka. Pić co-dziennie na noc przez 3-4 tygodnie w przewlekłych schorzeniach dróg oddechowych lub stosować jako kurację wzmacniającą.
Miazga. 1-3 ząbki świeżego czosnku utrzeć na miazgę, dodać pietruszki lub selera, łyżkę masła i wymieszać. Smarować tą masą chleb. Miazga do użytku zewnętrznego. 10 dag świeżego czosnku utrzeć. Przykładać na chore miejsca. Lewatywa. Nalewki czosnkowej łyżeczkę do herbaty zalać szklanką letniej wody. Robić lewatywy wieczorem przez 3 –4 kolejne dni (przeciw robakom jelitowym).
Czosnek afrodyzjak
Przykry zapach czosnku zapewne nikomu nie kojarzy się z jego właściwościami wzbudzania subtelnych doznań miłosnych. A jednak i Owidiusz w Ars amandi i Szekspir w Opowieści Zimowej mają go za… środek miłosny.
W starohinduskich przepisach prawnych był wymieniany jako lek podniecający. Miał czosnek wg wierzeń ludowych moce tajemne. Dodany do napoju lub noszony (tyle główek, ilu wrogów) strzegł od nieprzyjaciół, a zawieszony nad progiem — odstraszał choroby.
U południowych Słowian przysłowie mówiło, że „ucieka, jak czarownica od czosnku”. W medycynie renesansowej leczył… parchy, ale też… sprowadzał wszy. Falimirz podawał w Zielniku, że: „Czosnek jest lekarstwo na parchy, które pochodzą z zimnej przyczyny…
Tez czosnek dobry jest bardzo ludziom prostym kmiotkom, którzy jadają grube rzeczy zimne, a piją wodę, tedy czosnek trawi w nich ty karmie i niemocy broni… Też kto go często jada, tedy wszy mnoży…”