Zajady to szpecące, bolesne ranki w kącikach ust mogą pojawić się niezależnie od płci i wieku. Z pozoru niegroźne wpływają negatywnie na samopoczucie i powodują nieprzyjemne dolegliwości.
Czym są zajady, jak z nimi walczyć i kiedy warto udać się do lekarza?
Czym są i jak wyglądają zajady?
Zajady inaczej nadżerki nazywane są także zapaleniem katów ust lub kątowym zapaleniem warg.
Powstają w wyniku nadmiernego rozwoju bakterii paciorkowców i gronkowców lub grzybów z rodzaju drożdżaków w związku ze sprzyjającym ciepłym i wilgotnym środowiskiem w kącikach ust.
Początkowo zajady mają postać przesuszonej, pękającej zaczerwienionej i obrzękniętej skóry.
Nieleczone mogą wypełniać się płynem surowiczym lub krwią, które pękając tworzą bolące rany, gojące się kilka tygodni, a nawet miesięcy.
Zajady często mylone są z opryszczką są to jednak dwa różne stany chorobowe.
Opryszczka w przeciwieństwie do zajadów powodowana jest przez wirus HPV, a występujące pęcherzyki nie pękają, lecz wysychają i goją się stosunkowo szybko, do 7 dni nie pozostawiając po sobie śladów.
Dlaczego powstają zajady? Najczęstsze przyczyny
Stan zapalny kącików ust może mieć różne podłoże, a do ich najczęstszych przyczyn należą:
- spadek odporności
- niewłaściwa dieta
- anemia i związane z nią niedobory żelaza i ferrytyny
- cukrzyca
- ciąża
- przyjmowanie niektórych leków np. antykoncepcji doustnej lub antybiotyków
- niedobór witamin z grupy B zwłaszcza witaminy B2 i B12
- brak aktywności fizycznej
- podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej wywołane np. przez protezę zębową lub aparat ortodontyczny
- alergie, zwłaszcza uczulenie na nikiel
- wysuszone i spękane usta, a także częste oblizywanie warg
- niewłaściwa higiena (zwłaszcza u małych dzieci)
- bezpośredni kontakt z osobą chorą np. pocałunek
Zajady – jak leczyć? Specyfiki bez recepty
Lecząc zajady najlepiej działać dwutorowo czyli od środka stosując suplementy lub leki oraz aplikując na nadżerki preparaty działające przeciwzapalnie, łagodząco i przyspieszające gojenie.
W aptekach i sklepach zielarskich można kupić gotowe artykuły na zajady, które w swoim składzie mają substancje działające przeciwgrzybicznie takie jak klotrimazol lub chlorochinaldol.
Pomocne w leczeniu zajadów są także produkty z koncentratem z pestek grejpfrutów zawierające duże dawki witaminy B, płukanki zawierające w swym składzie benzydaminę oraz maści z cynkiem lub kwasem mlekowym mające właściwości ściągające.
W kuracji zewnętrznej opartej na produktach do bezpośredniej aplikacji na błonę śluzową i naskórek najczęściej stosuje się preparaty oparte na wyciągach roślinnych np. z popłocha pospolitego, nagietka, aloesu, opuncji, gruszki, marakui, kasztanowca albo wąkroty azjatyckiej.
Domowe sposoby na zajady
Warto wypróbować babcine sposoby na pozbycie się zajadów zwłaszcza na początkowym etapie choroby lub jako uzupełnienie terapii farmakologicznej. Najczęściej do walki z zajadami używane są:
Czosnek
Jego właściwości bakterio i grzybobójcze sprawiają, że jest znakomitym antidotum na kątowe zapalenie warg.
Można stosować go miejscowo na zmiany chorobowe w postaci kompresów przykładanych na 15 -20 minut lub zwiększyć jego udział w codziennej diecie.
Uwaga, czosnek stosowany miejscowo może powodować podrażnienie lub nawet oparzenia skóry, dlatego trzeba go używać z należytą ostrożnością.
Miód
Przeciwzapalne właściwości miodu przyspieszają proces gojenia się zajadów. Najskuteczniejsza jest maseczka miodowo tranowa.
Łyżeczkę miodu należy utrzeć z 10 kroplami tranu i powstałą mieszankę przykładać na chorobowo zmienione miejsca
Aloes
Aloes zapobiega namnażaniu się bakterii i poprzez intensywne nawilżanie przyspiesza gojenie się ran.
Zmiksowane liście aloesu można przykładać bezpośrednio na skórę lub dodać do nich przegotowaną wodę i takim roztworem przemywać kilka razy dziennie zajady.
Masło
Miejscowe nakładanie masła i smarowanie nim ust przynosi znakomite efekty w leczeniu zajadów.
Masło, które jest niezwykle łatwo dostępnym produktem zawiera witaminy A, D i E które regenerują naskórek i błonę śluzową, a także łagodzą stany zapalne skóry i ją natłuszczają przeciwdziałając pękaniu.
Pasta do zębów
Stosowanie zawierającej w swoim składzie związki metanolu a także substancje o działaniu bakteriobójczym może przynieś ć w leczeniu zajadów zadowalające efekty.
Do pasty można dodać kroplę olejku herbacianego lub innego mającego działanie antyseptyczne i tym samym wzmocnić jej działanie.
Domowe leczenie zajadów to także dbałość o ogólny stan zdrowia. Warto rzucić palenie, wspomagać organizm preparatami witaminowymi, wdrożyć zbilansowaną dietę i nie zapominać o prawidłowej higienie jamy ustnej.
Zajady – kiedy należy udać się do lekarza?
Jeśli domowe sposoby na zajady nie działają, a stan zapalny zamiast zmniejszać się dodatkowo się zaognia warto z kątowym zapaleniem warg udać się do lekarza.
Na wizytę w poradni lekarza rodzinnego lub stomatologicznej trzeba umówić się także, gdy wyleczone zajady regularnie nawracają.
Najczęściej w celu wdrożenia skutecznego leczenia lekarz kieruje pacjenta na wykonanie wymazu z części objętej zapaleniem, a także zleca badania krwi w celu wykluczenia cukrzycy, anemii lub niedoboru witamin.
Leczenie zwykle polega na ograniczeniu czynnika sprzyjającego powstawaniu zmian, nierzadko, jeśli wyniki badań wskazują na przyczynę bakteryjną stosuje się antybiotykoterapię.
Zajady to problem nie tylko estetyczny. Mogą one być wskaźnikiem toczącego się innego stanu chorobowego, a dodatkowo powodować bolesne dolegliwości.
Wdrożenie odpowiednich leczenia i stosowanie prostych domowych metod pozwala jednak skutecznie pozbyć się tego nieprzyjemnego problemu.
